23/11/2006
Santa Maria
Katedraleko atariko gangak finkatzeko lanetan, portada nagusiko
gangaren nerbio diagonalak arazoren bat zuela antzeman zen. Mendeetan
zehar kontrolatu gabeko estalkipetatik isuritako ur-iragazketek eragin
dute arazo hori. Ur horrek gatz disolbagarriak daramatza eta harriak
xurgatzen ditu. Ur hori lurruntzean, harria pixkanaka-pixkanaka
desegiten duen bolumena areagotu egiten da. Oso poliki baina etengabe
ematen da prozesu hori, harria erabat desagerrarazi arte.
Atariko gurutzeria-ganga gotikoak harrizko egitura-arku handietan
oinarrituta altxatu ziren, eta arku horiek, tartean jartzen zen
plementu edo betegarriaren enkofratuaren eginkizuna betetzen zuten.
Arku nagusietako batzuk, estali beharreko eremua zeharkatzen duten
nerbio diagonalak dira, oinarrizko egituraren eginkizuna betetzen
dutena, alegia.
Epe ertainera espero zitekeen gangaren hondamendia ekiditeko, nerbioa
ordezkatzea erabaki zen.
Eragiketa honen teknika oso konplexua da, eta kargarako zurkaitz edo
protesi bat prestatu eta jarri behar da, hondatutako nerbioak bete
behar zuen eta ordezkoak beteko duen eginkizuna bete dezan.
Honela, hondatutako nerbioaren zati bat kendu ahal izango da, eta
horretarako protesiak ganga bultzatuko du, berori ireki eta dobelak
aske gera daitezen.
Nerbioa deskargatzerakoan, hondatutako dobelak kendu eta jatorrizkoen
antzeko ezaugarriak dituen harri naturalezko berriak jarriko dira haien
ordez.
Oso eremu txikia denez eta hondatutako nerbioaren erdian landutako
ganga-giltzarri bat dagoenez, lana zaildu egiten da, azken horren zati
bat (landutakoa) kontserbatu egin behar baita, lanak amaitutakoan
birjartzeko.
Bost dobelak ordezterakoan, nerbioa jartzen da berriro ere kargan, eta
poliki-poliki protesia deskargatzen da.
Azkenik, ordeztutako nerbioaren zati batek behar bezala funtzionatzen
duela egiaztatu eta protesia eta eragiketarako beharrezkoa izan den
egitura konplexuko aldamioa desmuntatuko dira.